-
Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich
13.02.202113.02.2021Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)
Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.
Dziękuję za naświetlenie tematu,
Łukasz
-
Kto z kim szedł?3.10.20183.10.2018Poniżej przedstawię parę przykładów, co do których mam wątpliwości.
(1) Mały chłopiec i jego mama – szły czy szli?
(2) Małe dziecko i jego mama – szły czy szli?
(3) Mama wraz z synkiem – szły czy szli?
(4) Kobieta i pies – szły czy szli?
(5) Kobieta i piesek – szły czy szli?
(6) Kobieta i piesek maskotka – szły czy szli?
(7) Kobieta i rower stali czy stały na deszczu?
(8) Chłopaki szły.
(9) Chłopaki z dziewczynami – szły czy szli?
(10) Chłopaki i pies – szli czy szły?
Dziękuję.
-
Darmowy poczęstunek
4.01.20234.01.2023Szanowni Państwo, czy poprawne jest wyrażenie „darmowy poczęstunek”, np. w zdaniu: „Potem zapraszamy na darmowy poczęstunek”?
Z poważaniem
-
Wymienność niektórych zaimków i spójników synonimicznych nie zawsze dozwolona
27.04.202427.04.2024Szanowni Państwo,
zastanawia mnie kwestia właściwego doboru spójników i zaimków w zdaniach, w których te wydają się funkcjonować wariantywnie. Chodzi mi na przykład o spójniki jak – gdy oraz którego – jakiego. Czy można posługiwać się nimi wymiennie, wedle uznania, czy może jednak zawierają jakieś subtelne różnice?
-
alternatywa20.11.200220.11.2002Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących pewnego stwierdzenia. Ostatnio w telewizji emitowany był program, bądź raczej konkurs, w którym jedna z konkurencji polegała na wskazaniu błędów językowych czy ortogaficznych. Na tablicy umieszczone było między innymi zdanie: MAM DWIE ALTERNATYWY. Zawodnicy wskazali na to zdanie jako błędnie sformułowane. Ja również przychyliłam się do ich odpowiedzi, natomiast mój chłopak się ze mną nie zgodził, podając mi następujący przykład: „Mam zamiar wydać zarobione pieniądze. Więc albo kupię Poloneza, albo Fiata, czyli to jest pierwsza alternatywa. Jak również zastanawiam się nad kupnem domu, który kupię albo w Lublinie, albo w Krakowie – druga alternatywa. W związku z tym mam dwie alternatywy”. Czy na podstawie tego przykładu można powiedzieć, że „mam dwie alternatywy”, i czy w ogóle takie stwierdzenie jest dopuszczalne?
Bardzo proszę o odpowiedź.
Pozdrawiam
Dagmara Iskra -
człowieki?2.04.20072.04.2007Kilka razy była już mowa o pewnych formach w postaci mianowników liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych w formie niemęskoosobowej, które nacechowane negatywnie miały podkreślać nienawiść do opisywanego kogoś.
Mój problem odnosi się do jednego konkretnego rzeczownika: człowiek. Ponoć wspomniana wyżej forma tego słowa brzmiałaby ludzie, np. te głupie ludzie. Czy możliwy jest drugi wariant – człowieki, np. te głupie człowieki?
Pozdrawiam
-
My rozluźniające
29.09.202129.09.2021W supermarkecie kasjerka zamiast „Dzień dobry” powiedziała do mnie „Mamy aplikację?”. Nie mam żalu o brak przywitania, bardziej mnie zastanawia aspekt językowy. Czy to mieści się chociaż w normie użytkowej, potocznej? Domyślam się, że znaczy to „Dzień dobry, czy ma pan aplikację naszego sklepu?”. Jednak czy używanie pierwszej osoby liczby mnogiej zwracając się do kogoś, jest poprawne? Kiedyś co prawda mówiło się w Polsce na „wy”, jednak chyba nie na „my” zwracając się do kogoś?
-
cyfry a liczebniki25.04.200525.04.2005Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o to, kiedy w tekście na określenie liczb powinno używać się cyfr, a kiedy liczebników.
Serdecznie pozdrawiam! -
Do kobiety – w rodzaju żeńskim
6.11.20206.11.2020Dzień dobry, nurtuje mnie jedno pytanie. Mianowicie mój chłopak opowiadając mi historię i najczęściej stosując porównanie w zadaniu, zwraca się do mnie w formie męskiej, np. „Byłem tam dzisiaj i było śmiesznie, to tak jakbyś BYŁ na jakimś kabarecie”. Zwracałam mu na to uwagę, jednak on twierdzi, że to jest poprawne ponieważ zwraca się do mnie jako człowieka, zatem może stosować rodzaj męski. Takiej formy używa do każdej kobiety. Czy jest to dopuszczalne?
Pozdrawiam
Aleksandra
-
dwupak, trójpak, wielopak30.09.200830.09.2008Szanowni Eksperci,
przeczytałam w poradni obszerną wypowiedź na temat wielopaków. Chciałabym zadać dodatkowe pytanie: jak odmieniać to słowo – cena dwupaka czy dwupaku? Za pierwszą wersją według mnie przemawia analogia do słowa chłopak – chłopaka.
Dziękuję i pozdrawiam,
Joanna